සුවැති දිවිය

අධික රුධිර පීඩනය (Hypertension) යනු බෝනොවන රෝග කාණ්ඩයට අයත් රෝග වලින් එකකි. එමෙන්ම, ශ්‍රී ලංකාවේ රෝහල් තුළ සිදුවන මරණ සංඛ්‍යාවෙන් 1.5% කට හේතුවන්නේ අධික රුධිර පීඩනයයි. විශේෂත්වය වන්නේ, මෙම රෝගය වැළඳුනු බොහොමයක් රෝගීන්ට, එනම් අධික රුධිර පීඩනය ඇති 80-90% කට පමණ කිසිඳු රෝග ලක්ෂණයක් පහළ නොවීමයි. එවැනි රෝගීන්ට, ජීවිතයට අනතුරක් වියහැකි මට්ටමකට රුධිර පීඩනය වැඩිවූ විට පවා කිසිඳු රෝග ලක්ෂණයක් පහළ නොවේ. අධික රුධිර පීඩනය වැළඳීම සඳහා හේතුවිය හැකි අවදානම් සාධක ගණනාවක් පවතී. මෙම රෝගය වැළඳීමට ඔබටත් අවදානමක් ඇතිදැයි මදක් විමසා බැලීම වැදගත් විය හැක.   වයස අධික රුධිර පීඩනය වැළඳීමට ඇති අවදානම, වයස වැඩිවීමත් සමගම ක්‍රමයෙන් ඉහළ යයි. පිරිමි…

අපගේ ජීවිතය පහසු කරගැනීම සඳහා විවිධ පහසුකම් වත්මන් සමාජයේ පවතී. විටෙක, එවැනි පහසුකම් අපට පහසුවක් වුවද, ඇතැම්විට ඒවා අපේ ජීවිතය සංකීර්ණ කරන අවස්ථාද නැතුවා නොවේ. එසේ වුවද, නවීන සමාජයේ ජීවත්වන බොහොමයක් අය සරළ ජීවිතයක් ගතකිරීමට සිහින දකියි. එවැනි අය, වැවක් අද්දර වාඩිවී සිටීම, ස්වභාවික පරිසරයේ කාලය ගතකිරීම වැනි දේ සැලසුම් කරයි. නමුත්, යතාර්ථය විසින් එවැනි සිහින බිඳ දමනු නිතර දැකිය හැකි දෙයකි. එසේ වුවත්, උත්සාහය අත්හැරීමට අවශ්‍ය නැත. අපගේ ජීවිත සරළ කරගැනීමට ක්‍රම ගණනාවක් ඇත. සරළ දිවියක් ගතකිරීම ගැන සිතන බොහෝ අයගේ සිහියට නැගෙන්නේ වන ලැහැබක් මැද නිවසක ජීවත්වීම, පිටිසර පළාතකට ගොස් ජීවත්වීම වැනි දේවල්ය. නමුත්, සරළව ජීවත්වීමට නවීන සමාජයෙන්…

අධික රුධිර පීඩනය (Hypertension) යනු බහුලව දක්නට ලැබෙන බෝනොවන රෝග තත්ත්වයකි. මෙම රෝගය නිසා ඔබේ ශරීරයේ ඇති ධමනි (Arteries) ලෙස හැඳින්වෙන රුධිර නාල වල බිත්ති මත දිගුකාලීනව දැඩි පීඩනයක් ඇතිවන අතර, එමගින් විවිධ සංකූලතා ඇතිවිය හැක. එමනිසා, අධික රුධිර පීඩනය ගැන දැනගැනීම වැදගත් වේ. ඔබේ හෘදය මගින් රුධිරය පොම්ප කරන පරිමාව සහ රුධිරය ගලායාමට එරෙහිව රුධිර වාහිනී තුළ ඇතිවන ප්‍රතිරෝධය යන සාධක මත රුධිර පීඩනය රඳා පවතී. එනම්, ඔබේ හෘදය වැඩි රුධිර පරිමාවක් පොම්ප කරන්නේ නම් හෝ ධමනි වල කුහරය පටු නම්, ඔබේ රුධිර පීඩනය වැඩිවේ. සාමාන්‍යයෙන්, රුධිර පීඩනය අගයයන් දෙකකින් නිරූපනය කරන අතර, රුධිර පීඩනය රසදිය මිලිමීටර් (mmHg) වලින්…

ශ්‍රී ලංකාවේ වයස අවුරුදු 15 ට වැඩි අයගෙන් 33.2% ක් දුම්පානය කරන බව ඔබ දන්නවාද? එමෙන්ම, ශ්‍රී ලංකාවේ රෝහල් තුළ සිදුවන මරණ වලට වැඩිම දායකත්වය දක්වන රෝග තුනේම ප්‍රධාන අවදානම් සාධකයක් ලෙසද දුම්පානය දැක්විය හැක. එම රෝග සහ ඒවා කොතරම් රෝහල් තුළ සිදුවන මරණ වලට දායකත්වය දක්වන්නේද යන්න පහතින් දක්වා ඇත. හෘද රෝග: 14.8% පිළිකා: 11.7% අංශභාගය හෙවත් ආඝාතය: 8.4% එනම්, ශ්‍රී ලංකාවේ රෝහල් තුළ සිදුවන මරණ අතරින් 34.9% කට හේතුවන ප්‍රධාන රෝග තුනටම, දුම්පානය අවදානම් සාධකයකි. එමෙන්ම, දුම්කොළ නිෂ්පාදන භාවිතා කරන්නන්ගෙන් 50% ක් පමණ මියයන්නේ දුම්කොළ භාවිතය නිසා ඇතිවන රෝගයකින් බව සොයාගෙන ඇත. දුම්වැටියක, විෂ රසායන ද්‍රව්‍ය 4000 කට…

හෘදයේ සිට ශරීරයේ පටක වෙත රුධිරය ගලායන්නේ ධමනි (Arteries) නම්වූ රුධිර වාහිනී වර්ගයකිනි. සාමාන්‍යයෙන්, මෙම ධමනි වල බිත්ති මෘදු සහ ඇදෙන සුළු ස්වභාවයකින් යුක්තය. නමුත්, ධමනි වල බිත්තියේ ඇතුළු පැත්තේ කොලෙස්ටරෝල් තැන්පත් වීමෙන් ඒවායේ මෘදුබව අඩුවී තද ස්වභාවයකට පත්වන අතර, ක්‍රමයෙන් ධමනි වල කුහරය සිහින් වී රුධිර සංසරණය අඩුවීම සිදුවේ. මෙම ක්‍රියාවලිය, හෘදයේ මාංශ පේශි වලට රුධිරය සපයන කිරීටක ධමනි (Coronary arteries) වල සිදුවීම මගින්, කිරීටක ධමනි රෝගය (Coronary artery disease or CAD) හටගනී. එමනිසා, කිරීටක ධමනි රෝගයට නතුවූ හෘදයේ මාංශ පේශි වලට රුධිරය ඔස්සේ ඔක්සිජන් සහ අනෙකුත් පෝෂ්‍ය පදාර්ථ ලැබීම අඩුවේ. කාලය ගතවත්ම, කිරීටක ධමනියක බිත්තියෙහි කොලෙස්ටරෝල් තැන්පත් වූ…

වත්මන් සමාජයේ ජීවත්වන අප තරමක් දුරට අලස බවින් පිරි ජීවිතයක් ගතකරන්නේ යැයි කිවහොත්, එය අසත්‍යයක් නොවේ. පරම්පරාවෙන් පරම්පරාවට, ශ්‍රී ලාංකික ජන සමාජයේ අලස බව ක්‍රමයෙන් වර්ධනය වී ඇත. එයට හේතුව වන්නේ, අප ක්‍රමයෙන් නවීන පන්නයේ ජීවන රටාවකට හුරුවීමය. කෙසේ වුවත්, මෙම අලස වීම අපගේ සෞඛ්‍යයට සැලකිය යුතු ගැටළු රාශියක් ඇතිකර ඇත. අප ක්‍රියාශීලී ජීවිතයෙන් බැහැර වීම නිසා, බෝනොවන රෝග වැළඳීමට ඇති අවදානම ක්‍රමයෙන් වැඩිවී ඇත. එනම්, ක්‍රියාශීලී නොවීම යන්න බෝනොවන රෝග සඳහා ප්‍රබල අවදානම් සාධකයක් වී හමාරය. මෙය කොතරම් ගැටළුකාරී තත්ත්වයක් නිර්මාණය කර ඇතිදැයි අවබෝධ කරගැනීමට, වසරකදී ශ්‍රී ලංකාවේ රෝහල් තුළ සිදුවන මරණ සංඛ්‍යාවෙන් බෝනොවන රෝග නිසා සිදුවන මරණ සංඛ්‍යාව…

බෝනොවන රෝග (Non-communicable diseases or NCDs) යනු කෙටිකාලීන ආසාදනයක් නිසා ඇති නොවන, දිගුකාලීනව ප්‍රතිකාර ගතයුතු හා සංකූලතා ඇතිකරන රෝග සමූහයකි. මෙවැනි රෝග, එක් පුද්ගලයෙකුගේ සිට තවත් අයෙකුට බෝවීම හෙවත් පැතිරීම සිදුනොවේ. බෝනොවන රෝග සඳහා උදාහරණ ලෙස හෘදයාබාධය, පිළිකා, අංශභාගය හෙවත් ආඝාතය, අධික රුධිර පීඩනය, කොලෙස්ටරෝල් මට්ටම ඉහළ යාම, සහ දියවැඩියාව දැක්විය හැක. බෝනොවන රෝග පිළිබඳව සමාජයේ වැරදි මත ගණනාවක් පවතින අතර, එයින් කිහිපයක් පිළිබඳව වෛද්‍ය විද්‍යාත්මක පැහැදිලි කිරීමක් සිදුකිරීම මෙම ලිපියෙහි අරමුණයි.   අධික රුධිර පීඩනය සහ දියවැඩියාව කාලයක් ප්‍රතිකාර ගන්නා විට සුවවේ. යම් පුද්ගලයෙකුට දියවැඩියාව වැළඳුනු පසුව, එය සම්පූර්ණයෙන්ම සුවකිරීම කල නොහැකි දෙයකි. රෝගය වැළඳීමෙන් පසුව කලහැක්කේ, දියවැඩියාව පාලනය…

බොහෝ විට, අප දිගු චාරිකාවකදී බළාපොරොත්තු වන්නේ නිදහසේ සිටීම සහ විනෝද වීම වුවද, එහිදී ශරීරය මත ඇතිවන ආතතිය හේතුවෙන් කොන්දේ සහ ගෙලේ වේදනාව ඇතිවීම සිදුවිය හැක. මෙසේ සිදුවන්නේ, වාඩිවී සිටීමට අපහසු ආසනයක බොහෝ වේලාවක් ඉඳගෙන සිටීම සහ ශරීරයේ වැරදි ඉරියවු නිසාය. වාසනාවකට මෙන්, දිගු චාරිකාවකදී ඇතිවිය හැකි කොන්දේ වේදනාව හොඳින් සමනය කරගැනීමට මෙන්ම, බොහෝ විට වළක්වා ගැනීමට, පහසු පියවර කිහිපයක් අනුගමනය කිරීමෙන් හැකියාව ඇත.   සූදානම් වන්න. ගුවන් ගමනකදී මෙන්ම, දුම්රිය ගමනකදීද, අන්තර්ජාලය ඔස්සේ ටිකට් වෙන්කරවා ගැනීම මගින්, දිගු වේලාවක් පෝලිම්වල සිටගෙන සිටීමෙන් වැළකිය හැක. ගුවන් ගමනකදී, සාමාන්‍ය පරිදි පරීක්ෂා කොට ගුවන් යානයට ඇතුළුවීම (Check-in) වෙනුවට, අන්තර්ජාලය ඔස්සේ, ගුවන් තොටුපොලේ…

ඇදුම රෝගය (Bronchial asthma) යනු පෙනහලු තුළට වාතය ගෙනයන ශ්වාසනාල වල ඇතිවන දිගුකාලීන ප්‍රදාහයකි (Chronic inflammation). එය, ශ්වාසනාල (Airways) වල ඇතිවන අසාත්මිකතාවයක් (Allergy) වශයෙන්ද හැඳින්විය හැක. එමෙන්ම, ඇදුම රෝගය පරම්පරාවෙන්, පරම්පරාවටද ඇතිවිය හැකි රෝගයකි. ඇතැම්විට, පවුලේ එක් අයෙකුට වඩා ඇදුම රෝගයෙන් පීඩා විඳියි නම්, පවුලේ තවත් කෙනෙකුට ඇදුම රෝගය වැළඳීමට අවදානමක් පවතී. කෙසේ වුවත්, ඇදුම රෝගියෙකුගෙන්, නිරෝගී අයෙකුට රෝගය බෝවන්නේ නැත. ඇදුම රෝගය, සුළු රෝග තත්ත්වයක සිට දරුණු රෝග ලක්ෂණ දක්වා පරාසයක වෙනස් විය හැක. ඇදුම රෝගයේ රෝග ලක්ෂණ කැස්ස, විශේෂයෙන් රාත්‍රී කාලයට ඇතිවේ. හුස්ම ගන්නා විට, පපුවෙන් “රාං රූං” ශබ්දයක් (Wheezing) ඇතිවීම. විශේෂයෙන්, මෙය හුස්ම පිටකරන විට ඇතිවේ. හුස්ම…

සෞඛ්‍ය සම්පන්න දිවියක් ගෙවන අය අතර, සුවැති දිවියකට හේතුවන ප්‍රබල සාධක හෙවත් හොඳ පුරුදු තිබීම දැකිය හැක. සත්‍ය වශයෙන්ම, එවැනි පුරුදු එකක් වත් රහසක් නොවේ. බොහෝවිට, සෞඛ්‍ය සම්පන්න දිවියකින් අපගමනය වීමට හේතුවන්නේ, ඒවා නොදැන සිටීම නොව, එවැනි හොඳ පුරුදු අපගේ ජීවිතයට එක්කර නොගැනීමයි. එබැවින්, සෞඛ්‍ය සම්පන්න මිනිසුන් අතර ඇති, සුවැති දිවියකට හේතුවන හොඳ පුරුදු මොනවාදැයි විමසා බලා, ඒවා අපගේ ජීවිතයටද එක්කර ගැනීම කලයුතුම දෙයකි.   උදෑසන ආහාරය ගැනීම. බොහෝ අය කාර්යබහුල ජීවිතයක් ගතකරන බැවින්, උදෑසන ආහාරය මගහැරීමට හෝ සුළු ආහාරයකින් ලහි ලහියේ කුස පුරවාගැනීමට කටයුතු කරති. මෙම පුරුද්ද එතරම් සෞඛ්‍ය සම්පන්න දෙයක් නොවේ. හොඳ, සමබර උදෑසන ආහාර වේලක් ගැනීම හේතු…

සමාජයේ වෙසෙන බොහොමයක් අය, තමන්ගේ ගෙවත්තේ කුමක් හෝ වැවීමට පුරුදුව සිටිනවා. ගෙවත්තේ වැවීමට භාවිතා කරන ශාඛ අතර එළවළු, පළතුරු, මල් වර්ග, සහ වෙනත් විසිතුරු පැළෑටි දැකිය හැකියි. නමුත්, ඒ සඳහා කිසිඳු උනන්දුවක් නොදක්වන පිරිසකුත් අප අතර සිටිනවා. අප මේ ලිපියෙන් පැහැදිලි කරන්නට සූදානම් වෙන්නේ, ඔබේ ගෙවත්තේ එළවළු සහ පළතුරු වැවීමේ වාසි සහ අවාසි පිළිබඳවයි.   පාරිසරික වාසි ඔබේ ගෙවත්තේම, ඔබට හැකි අයුරින් එළවළු සහ පළතුරු භෝග කිහිපයක් වවන විට, නිෂ්පාදනයට සාපේක්ෂව වැයවන ශක්ති ප්‍රමාණය බොහෝවිට අඩුවේ. එමෙන්ම, අසුරා තැබීමට, ගබඩා කිරීමට, හෝ ප්‍රවාහනය කිරීමට විශාල ඉඩක් වැය නොවන අතර, ඒ සඳහා අමුද්‍රව්‍ය වැයවීමත් ඉතාම අඩුය. ඔබම වවන විට, පරිසරයට හානිකර…

අධ්‍යාපන කටයුතු සාර්ථක කරගැනීම යනු සැබැවින්ම අභියෝගයක්. ඒ නිසාවෙන්ම, බොහොමයක් දෙමව්පියන්, තමන්ගේ දරුවන්ගේ අධ්‍යාපන කටයුතු ඉහළම තලයකට ගෙන ඒමට විශාල වෙහෙසක් ගන්නා ආකාරය දකින්නට පුළුවන්. අධ්‍යාපන කටයුතු වල සැලකිය යුතු සාර්ථකත්වයක් ඇතිකරගැනීමට පහතින් දක්වා ඇති ඉඟි අනුගමනය කිරීම ඉවහල් වියහැකි අතර, ඒවා ක්‍රමානුකූලව තම අධ්‍යාපන රටාවට එකතුකර ගැනීමෙන් සාර්ථක ප්‍රතිඵල ලබාගැනීමට හැකිවනු නිසැකය. මුළින්ම, හොඳ කාලසටහනක් සාදාගන්න. සැමවිටම, පාඩම් කිරීම සඳහා ඔබේ මනස අවදියෙන් සිටින වෙලාවක් තෝරාගන්න. පාඩම් කරන කාලය වැඩිවූ පමණින්, අධ්‍යාපන කටයුතු සාර්ථක වේයැයි සිතන්න එපා. ඔබ පාඩම් කරන කාලය තුළ ඔබගේ කාර්යක්ෂමතාවය, අධ්‍යාපන කටයුතු වල සාර්ථකභාවය තීරණය කරයි. පාඩම් කිරීම සඳහා, බාධා අවම වන නිස්කලංක තැනක් තෝරාගන්න….

ඔබේ මතකය, සංවේදන, කෙටිකාලීන, සහ දිගුකාලීන මතකයන් ලෙස කොටස් තුනකට බෙදෙන බවත්, එම කොටස් තුනෙහි ක්‍රියාකාරීත්වය සම්බන්ධව සරළ පැහැදිලි කිරීමකුත් පසුගිය ලිපියකින් ඉදිරිපත් කරනු ලැබුවා. මෙම ලිපියෙන් ඉදිරිපත් කරන්නේ, ඔබේ මතකය වැඩිදියුණු කරගන්නේ කෙසේද යන්නයි. මතකය සැලකිය යුතු ලෙස වැඩිකරගැනීමට යම් යම් ක්‍රමවේදයන් භාවිතා කල හැකියි. මතකය කාර්යක්ෂම කරගැනීමට නම්, මතකය හා සබැඳි “R” අකුරු තුන අමතක කරන්න බැහැ. Reception (ප්‍රතිග්‍රහණය) Retention (ධාරණය කරගැනීම) Recollection (මතකයට නැගීම)   ප්‍රතිග්‍රහණය (Reception) ප්‍රතිග්‍රහණය කරගැනීමේදී, අවධානයෙන් සහ පරීක්ෂාකාරීව සිටීම කල යුතුවේ. ඔබ ඉගෙනගන්නවා නම්, ඔබේ ගුරුවරයා උගන්වන දේවල් හොඳින් අසා සිටීම, අවධානයෙන් පොත් කියවීම වැනි දේවල් මෙයට ඇතුලත් වේ. එසේ කිරීමෙන්, ඔබට වැදගත්…